LỘ TRÌNH CƠ BẢN CHO NGƯỜI MỚI BẮT ĐẦU TRONG THỊ TRƯỜNG CRYPTO P1Mình là người mới rất muốn tham gia vào thị trường nhưng không biết bắt đầu từ đâu?Mình muốn học về Crypto thì phải học những gì?Nên bắt đầu học từ đâu trước vì kiến thức quá nhiều không biết cách chọn lọc?Sẽ luôn có những câu hỏi cần có những câu trả lời! Nên hôm nay chúng ta sẽ cùng bình luận về nó nhaTình trạng chung:Chúng ta đã bước qua giai đoạn nghi ngờ của con sóng tăng trưởng cho mùa up, rất nhiều người mới Fomo vào và những người cũ rời bỏ thị trường ở mùa down vừa qua đã quay lại, điều này dễ dẫn đến việc hàng loạt người tiếp tục làm kiếp thanh khoản cho market.Crypto cũng không khác những market khác là bao, muốn có được lợi nhuận ở đây một cách bền vững buộc lòng phải trải qua ít nhất 5 năm với một người bình thường và ít nhất 3 năm đối với một thiên tài.Sẽ không có chuyện học sơ qua vài cái mô hình nến, chỉ báo ptkt là có thể thắng được trong market này, dù có thắng thì trước sau gì bạn cũng sẽ phải trả một cái giá đắt hơn gấp nhiều lần.Lộ trình cho người mới: gồm có 4 phần chính như sauCốt lõi của mọi định hướngTất tần tật về Crypto Currency on CEXKinh tế vĩ môTư duy phản biệnCốt lõi của mọi định hướngKhông chỉ riêng Crypto, tất cả các định hướng trong cuộc sống chúng ta sẽ đều xoay quanh cốt lõi của bản chất thực, và cái cốt lõi ấy bao gồm:1.Thay Đổi & Phát Triển Tư DuyVới góc nhìn cá nhân mình, tư duy là sự tổng hợp của một chuỗi các dòng suy nghĩ, nhận thức, ý thức, tầm nhìn, phân tích và đánh giá sự việc/vấn đề của bản thân. Từ đó dẫn đến sự định hướng, sắp xếp kế hoạch một cách cá nhân hoá và hành vi phù hợp với bản chất thực của mỗi người.Khi bạn làm một công việc nhận lương hàng tháng dù làm lao động tay chân hay lao động trí óc, thực tế thu nhập từ những công việc đó sẽ không bao giờ đủ cho các nhu cầu thiết yếu của con người và các rủi ro khi biến cố ập đến bất ngờ. Mình đã từng hài lòng với mức lương ổn định khi đã trải qua rất nhiều việc nhưng đến khi tai nạn nhập viện phải vay mượn khắp nơi thì vấn đề đã đi xa tầm với.Ví dụ về thay đổi tư duy: chúng ta đi làm để tăng khả năng thực chiến từ kiến thức của bản thân, dùng những giá trị như thời gian, kiến thức, kinh nghiệm, sức khoẻ, tinh thần để quy đổi ra vật chất (có thể nhận lương bằng tiền hoặc xe hoặc đồ dùng gì đó) chứ không phải đi làm nô lệ cho đồng tiền.Một ví dụ khác, Crypto market trước đây được ví như một hình thức lừa đảo và Future là cờ bạc, nhưng sau khi rất nhiều người kiếm được lợi nhuận bền vững, mọi người đã có cái nhìn khác hoàn toàn. Vấn đề nằm ở cách nhìn nhận, đánh giá và thấu hiểu bản chất của mỗi loại hình spot/future/option/NFT/Game/Air, mà muốn hiểu vấn đề và nghiên cứu thì cần phải bắt đầu bằng tư duy. Qua ba ví dụ mình nghĩ là bạn đã có cái nhìn khác về giá trị bản thân rồi nhỉ. Nên mới nói thay đổi và phát triển tư duy là trước nhất.2.Kiểm Soát Cảm Xúc & Rèn Luyện Tâm LýTâm lý giao dịch lại chính là một trong bốn mảnh ghép để cấu thành một trader trên mọi thị trường dù là tài chính, kinh tế hay xã hội. Tam lý giao dịch quyết định tính đúng sai của mọi thứ chúng ta chuẩn bị trước đó (vốn, cách thức, thời gian..v.v..).Một trong những ví dụ điển hình khác đó chính là FOMO, dù có hay không có phân tích, dính FOMO phát là lại đu đỉnh không có ngày về, làm kiếp thanh khoản hết lần này đến lần khác.Nhìn theo góc độ FUD, khi tin xấu ập đến bạn hoảng loạn chạy khỏi dự án, rời bỏ thị trường, kết quả là đúng với chiến lược gom hàng của MM, đánh mất vị thế đẹp để gom thêm hàng, sau đó là phải mua đuổi rồi tiếp tục dính FOMO.3. Kỷ luật bản thânKỉ luật là thiết yếu trong tất cả mọi sự việc hiện hữu ở cuộc sống chúng ta, không chỉ riêng kỉ luật trong trading, ngay cả thường ngày chúng ta phải sống có kỉ luật thì mới tạo dựng nền tảng tốt để việc trading trở nên hiệu quả hơn.- Mình từng đọc được một câu như thế này “kỉ luật có thể đưa ta đến nơi mà động lực không thể”, nghe thì tưởng chừng thiếu thuyết phục vì kỉ luật mà không có động lực thì chúng ta chẳng khác gì một cỗ máy đang làm việc một cách vô nghĩa.- Nhưng trên thực tế, một phần của kỉ luật đó là tính kiên trì mới có thể làm nên chuyện gì đó, cũng có câu nói “trading là công việc mà 90% là kiên trì chờ đợi và 10% là hành động”. Bằng chứng thực nhất chính là chỉ có một phần nhỏ trong toàn bộ market này có thể thành công trên con đường trading.- Mình cũng đã từng có ví dụ về 1% mỗi ngày nhưng trên thực tế gần như hiếm người làm được bởi tính kỉ luật cho mọi thứ ở mức cao nhất, cho nên thế giới chỉ có một Warren Buffett.Tóm tắt: định nghĩa -> thay đổi góc nhìn đa phương diện -> xác định tính chất cá nhân hoá -> tìm hiểu mặt tối & bản ngã -> tìm giải pháp phù hợp -> chọn lọc phương thức áp dụng -> giải quyết vấn đề -> khai thác tiềm năng -> rèn luyện.CRYPTO ON CEX NEWBIE NÊNĐể nói về Crypto một cách đầy đủ và chi tiết nhất thì nói mấy năm cũng chả xong, nên mình sẽ gom lại gọn nhất từng mục để mọi người có các bước đi cụ thể sẽ dễ hơn trong việc tìm kiếm tư liệu học.Đầu tiên sẽ là các thuật ngữ và các định nghĩa về thuật ngữ, bạn phải tìm hiểu từ các thuật ngữ cơ bản nhất như crypto, coin, token, hold, trade..v.v.. tất nhiên là phải cần tích luỹ kiến thức về tiếng Anh vì đụng tới đâu là tiếng Anh tới đó và càng về sau lại càng như vậy.Sau các thuật ngữ cơ bản sẽ đến các thuật ngữ chuyên môn như CEX, DEX, blockchain, defi, NFT, gamefi, long/short, spot..v.v.. tiếp theo đó sẽ đến với các thuật ngữ như tokenomics, transaction, funding raise, roadmap, whitepaper..v.v..Tiếp theo đó sẽ là xác định hướng đi, đối với Crypto thì có vô vàng cách kiếm lợi nhuận, mỗi cách sẽ có một ngách riêng để khai thác khác nhau. Một số hướng đi chính bao gồm: trade spot, future, option, NFT, cày game, làm airdrop/retroactive, dev về mảng phát triển blockchain, khởi nghiệp công ty tạo dựng token, cho vay token, staking, dịch vụ tư vấn và soi dự án..v.v.. tuỳ theo tính cách và khẩu vị mỗi cá nhân.Sau khi đã tìm hiểu những thứ trên, chúng ta sẽ tìm hiểu về tính chất và sự đặc thù của Crypto, bản chất thì thực tế một đồng coin mà bạn mua nó chỉ là những dòng code do dev tạo ra chứ không phải là vật chất như những loại hình trú ẩn tài sản khác. Đây cũng có thể coi là money game vì suy cho cùng mọi biến động của thị trường đa phần là MM điều khiển.Ở bước tiếp theo, chúng ta sẽ học về đường giá, nến & mô hình nến, tính chất của các khung giờ trong giao dịch, tìm hiểu về sóng, tìm hiểu về các công cụ chỉ báo bao gồm công cụ thông tin dữ liệu và ptkt. Mình cũng đã có sẵn một list công cụ để mọi người sử dụng, nhưng trước hết phải tìm hiểu qua cơ bản và bản chất của các công cụ trước đã.Các trường phái trading thì rất nhiều, nhiều nhất là mình thấy trường phái ptkt, nhưng mặt khác khi trading theo ptkt bạn phải dành cho market ít nhất 10 tiếng mỗi ngày thì mới có hiệu quả. Những biến động thị trường và các tools theo mình nhận định đều có nét tương đồng với nhau, chỉ khác nhau về thuật ngữ và cách dùng, song cũng đa phần từ lý thuyết mà ra và lý thuyết Dow là một trong những thứ rất hữu ích.Nâng cao hơn sẽ là tìm hiểu về tokenomics, các công thức tính toán trong tokenomics, chẳng hạn như tính giá trung bình của quỹ mua token (tổng gọi vốn chia cho tổng số token được phan bổ cho investor, công thức này được sử dụng rất phổ biến). Tìm hiểu sàn (CEX, DEX), tính thanh khoản của sàn, các cơ chế hoạt động của sàn, quỹ và cách hoạt động của quỹ.Tìm hiểu tính chất tập trung & phi tập trung, các cách quản lý vốn, các loại ví, bảo mật, rủi ro, các hình thức scam. Một số nguồn mà mình đánh giá cao đó là: kênh youtube Đầu tư trade coin của Aden Nguyễn, web của team HC “allinstation”, coin98, coin68 và một số nguồn khác.Học cách đọc whitepaper, dò hoạt động roadmap của dự án, tìm hiểu về team thông qua các web và social media, đối chiếu với các dự án cạnh tranh, đánh giá tiềm năng và thực tiễn của một dự án.Học về On-chain, cách đọc dữ liệu, các thông số, sự tương quan giữa các thông số, nghiên cứu về TVL, dòng tiền, các phương pháp trading, cách nhận định thông qua biến động và tâm lý thị trường bao gồm cả của toàn thị trường và một hoặc một số dự án.Học về các hình thức trading chính (spot/future/option), đòn bẫy và tính chất, categories, MM là gì, các chiêu trò của MM, đọc vị MM. Mình liệt kê phần này ở sau các thứ trên vì không muốn các bạn quá nóng vội mà nạp tiền vào đặt lệnh kéo max đòn bẫy không có stoploss.Học về những quy trình cơ bản trong trading, quy trình dòng tiền, quy trình vận hành dự án, quy trình làm giá của một dự án, quy trình pump dump. Còn một vài quy trình khác nhưng sẽ tuỳ theo độ cảm nhận cá nhân của mỗi người mà dùng từ khác nhau.Một trader khi tồn tại trong thì trường sẽ gồm 4 mảnh ghép chính đó là phân tích & đánh giá, tâm lý giao dịch, chiến lượt giao dịch và phương pháp giao dịch. Tính chất công việc sẽ thường theo một số quy trình nhất định được lặp đi lặp lại mỗi ngày nhằm tích luỹ và nâng cấp dàn khả năng cá nhân.Kinh tế vĩ môKinh tế vĩ mô về bản chất sẽ bao gồm những dữ liệu, thông tin, sự kiện, biến động của toàn thế giới về cả kinh tế xã hội lẫn tài chính. Cả ba thứ đó là tam giác vận hành nhân loại cho nên bất kể biến động nào đều sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến Crypto.Để học về kinh tế vĩ mô, mỗi người sẽ có một cách thức khác nhau, ở đây mình cũng sẽ nêu ra các bước để mọi người dễ dàng nghiên cứu:Bộ ba vận hành nhân loại (kinh tế, tài chính, xã hội) -> chu kì và tính chất chu kì -> sự tương quan và các tín hiệu -> nguyên lý cung cầu -> các chỉ số kinh tế -> quy trình dòng tiền trong vĩ môYếu tố tác động -> cuộc chiến kinh tế tài chính -> đòn bẫy tài chính -> mối quan hệ với CryptoTính chất doanh nghiệp -> bản chất của tiền và nợ -> các cách lách luật của doanh nghiệp -> thuếTư duy phản biệnỞ ngay mục đầu tiên mình đã nói về tư duy, nhưng tại sao lại tách tư duy phản biện ra làm một phần riêng? Bởi trong thị trường này 90% đều thua lỗ, khi đã hiểu và sử dụng được phần lớn các kiến thức nói trên thì tư duy phản biển là một yếu tố then chốt giúp bạn có thể trở thành nhóm người 10% còn lại.Tư duy phản biện thường được hiểu là đi ngược đám đông, nhưng để đi ngược đám đông thì bạn cần phải xác định được rất nhiều thứ dựa vào những kiến thức đã nói trên và tất nhiên là không đơn giản như vậy.Mấu chốt của tư duy phản biện chính là việc đặt câu hỏi trước khi quyết định đầu tư vào một cái gì đó nhằm giúp cho bạn có cái nhìn tổng quan và cụ thể hơn với từng góc khuất.Khi có một dự án đang được nhắc đến nhiều, sẽ có số câu hỏi đến từ tư duy phản biện như: dự and này có gì hot mà FOMO đến vậy? FOMO vậy liệu đã đạt đỉnh cao thanh khoản chưa? Hay liệu FUD như vậy thì dự án sẽ đối mặt với những gì? MM làm thế để được gì? Nếu là MM thì chúng ta sẽ làm gì để có lợi nhất?..v.v..Sau cùng, để có thể sống sót trong thị trường đầy rủi ro này bạn phải nâng cấp nội tại trước tiên, có nghĩa là luôn luôn tích luỹ kiến thức không ngừng, rèn luyện mỗi ngày về tâm lý và kỉ luật, tính toán từng bước đi và có kế hoạch cụ thể.Còn nếu phải gói gọn mọi thứ khả bạn đã trading trong một thời gian thì hai thứ đối với mình quan trọng nhất chính là VỊ THẾ và THỜI ĐIỂM.——————————————————————————Đây là những bài học trong suốt nhiều năm qua mình tóm tắt lại cho các bạn, những bài học này đến từ kinh nghiệm là bảo hiểm nhân thọ, làm môi giới bất động sản và những thất bại khi sống Crypto trong bao năm quaHi vọng bài viết này sẽ tóm lược đủ những thứ mà người mới cũng như người cũ cần đến để hạn chế đu đỉnh hay làm kiếp thanh khoản cho MM. Để có thể chiến thắng trong thị trường này thì cách đơn giản nhất là hiểu hết tất cả các bài viết của những ae trong group này là được.Nếu có thể giúp ích cho mọi người bằng những gì mình có thì đó chính là niềm hạnh phúc ý nghĩa với mình hơn cả lợi nhuận trong Crypto.Cảm ơn đã đọc!